สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ และ บริษัท เอ็น.ซี.ซี. เอ็กซิบิชั่น ออกาไนเซอร์ จำกัด แถลงข่าวการจัดงานสถาปนิก’63 “มองเก่า ให้ใหม่ : Refocus Heritage” ชูแนวคิดการปรับเปลี่ยนมุมมองของสังคมที่มีต่อมรดกสถาปัตยกรรม และการอนุรักษ์ เตรียมจัดอย่างยิ่งใหญ่ระหว่างวันที่ 28 เมษายน – 3 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 ณ ชาเลนเจอร์ฮอลล์ 1-3 ศูนย์แสดงสินค้าและการประชุม อิมแพ็ค เมืองทองธานี 

นายอัชชพล ดุสิตนานนท์ นายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าวถึงภาพรวมการจัดงานครั้งนี้ว่า “สมาคมสถาปนิกสยามฯ จัดงานสถาปนิกครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2529 จัดมาอย่างต่อเนื่องเป็นระยะเวลากว่าสามทศวรรษ กระทั่งได้พัฒนารูปแบบและขยายพื้นที่จนเป็นงานจัดแสดงสถาปัตยกรรม วัสดุและเทคโนโลยีการก่อสร้างที่ใหญ่ที่สุดในภูมิภาคอาเซียน ซึ่งวัตถุประสงค์ของการจัดงานยังคงจุดยืนเดิมคือแสดงศักยภาพและผลงานของสถาปนิก ให้สังคมได้รับรู้ถึงบทบาทของสถาปนิกที่มีต่อสังคม 

สำหรับแนวคิดในการจัดงานครั้งนี้ สมาคมสถาปนิกสยามฯ ต้องการนำเสนอเรื่องราวของมรดกสถาปัตยกรรมจากอดีต การอนุรักษ์อาคาร และการรักษาคุณค่าเพื่อส่งต่อจากคนรุ่นเรา ซึ่งงานอนุรักษ์สถาปัตยกรรมเป็นภารกิจที่สมาคมทำมาโดยตลอด จึงเป็นที่มาของแนวคิด “มองเก่า ให้ใหม่ : Refocus Heritage” 

ดร.วสุ โปษยะนันทน์ ประธานการจัดงานสถาปนิก’63 กล่าวถึงรายละเอียดการจัดงานว่า “งานสถาปนิก’63 “มองเก่า ให้ใหม่ : Refocus Heritage” ต้องการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับแนวคิด ‘มรดก’ หรือ ‘Heritage’ ในหลากหลายมิติ หลายคนอาจคิดว่างานอนุรักษ์อาคารหรือเรื่องมรดกสถาปัตยกรรมเป็นเรื่องไกลตัว เป็นหน้าที่ของกรมศิลปากรหรือนักอนุรักษ์เท่านั้น แต่จริงๆ แล้วสิ่งที่อยู่ในชีวิตประจำวันของเราทุกคนเกี่ยวข้องกับคนทุกสาขาอาชีพ คนที่มีบ้านเก่าต้องการจะปรับปรุงอาคาร สามารถมาหาความรู้เกี่ยวกับวัสดุและการซ่อมแซมอาคารเก่าได้อย่างถูกหลักและถูกสตางค์ การปรับเปลี่ยนอาคารโบราณเพื่อสร้างโอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ตลอดจนการพัฒนาเมืองและชุมชน ตัวอย่างเช่น การเกิดขึ้นของชุมชนสร้างสรรค์ในย่านเก่าที่ก่อให้เกิดโอกาสทางเศรษฐกิจมากมาย 

งานสถาปนิก’63 จัดบนพื้นที่กว่า 75,000 ตารางเมตร แบ่งออกเป็น 2 ส่วนหลัก คือส่วนจัดแสดงสินค้าที่รวมผู้แสดงสินค้าชั้นนำทั่วโลกกว่า 850 ราย และส่วนพื้นที่นิทรรศการธีมงาน (Thematic Exhibitions) โดยสมาคมสถาปนิกสยามฯ ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 5,000 ตารางเมตร ใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในการก่อสร้างรูปทรงที่ลํ้าสมัย สะท้อนแนวคิดจากอดีต ผู้ชมจะได้พบกับกิจกรรมที่ให้ทั้งความรู้และความเพลิดเพลินมากมาย อาทิ 

• นิทรรศการช่างกับงานมรดก พบกับองค์ความรู้ด้านวัสดุและเทคโนโลยีการก่อสร้างโบราณที่หาชมยาก ตื่นตากับการสร้างสรรค์สถาปัตยกรรมของช่างในอดีตที่ได้รวบรวมมานำเสนอในรูปแบบที่ชวนติดตาม กิจกรรมฉายหนังสั้นมรดก 63 ชวนผู้ชมสำรวจ 63 ความเห็นอันหลากหลายของคนในสังคมที่มีต่อการอนุรักษ์ จัดฉายในโรงหนังไม้ไผ่สุดลํ้าที่ได้แรงบันดาลใจจากภูมิปัญญางานพื้นถิ่นในอดีต 

• นิทรรศการวิกฤตมรดกบนโลกออนไลน์ นำเสนอประเด็นร้อนในโลกโซเชียล เช่น การรื้อโบราณสถาน การบูรณะซ่อมแซมวัดแบบขาดความรู้ความเข้าใจ ทั้งนี้เพื่อชวนให้ประชาชน ไปจนถึงผู้ดูแลสมบัติสาธารณะของประเทศมาช่วยกันตั้งคำถาม และมาร่วมค้นหาคำตอบเกี่ยวกับเรื่องที่สังคมกำลังจับตาได้รับทราบข้อมูลที่ถูกต้องจากผู้เชี่ยวชาญและผู้เกี่ยวข้องโดยตรง 

สำหรับกิจกรรมประกวดออกแบบประจำงานสถาปนิกครั้งนี้จะถูกยกระดับให้เป็นการประกวดแบบสถาปัตยกรรมระดับชาติ ภายใต้แนวคิด ‘Everyday Heritage’ เปิดโอกาสให้กับคนที่มีความคิดสร้างสรรค์ทุกกลุ่ม รวมถึงนักเรียนมัธยมที่สามารถใช้รางวัลนี้ในการต่อยอดเพื่อการศึกษาได้ 

นิทรรศการเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมที่น่าสนใจยังมีให้ชมกันเต็มอิ่ม อาทิ นิทรรศการรางวัลสถาปัตยกรรมเด่น ประจำปี 2563 รวมที่สุดของผลงานออกแบบอาคารใหม่ซึ่งถูกคัดเลือกโดยสมาคมสถาปนิกสยามฯ และ นิทรรศการรางวัลอนุรักษ์ศิลปสถาปัตยกรรม ซึ่งปีนี้ได้ยกระดับมาตรฐานการตัดสินให้สอดคล้องกับรางวัล UNESCO Asia-Pacific Awards นิทรรศการปฏิบัติการกู้ชีพอาคารเก่า (Heritage in Danger) ซึ่งนำเสนอผลงานของนักศึกษาสถาปัตยกรรมทั่วไทยในการออกแบบเพื่อฟื้นฟูมรดกสถาปัตยกรรมในชุมชนที่สถาบันการศึกษานั้นตั้งอยู่จริงๆ 

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมที่น่าสนใจอีกมากมาย หมอบ้านอาษา บริการให้คำปรึกษาปัญหาการออกแบบและก่อสร้างโดยสถาปนิก วิศวกร และผู้เชี่ยวชาญในสาขาวิชาชีพ บริเวณลานอาษา พื้นที่สันทนาการสำหรับผู้ชมทุกกลุ่มทุกวัย เราเตรียมกิจกรรมน่าสนใจ การบรรยาย เวิร์คช็อป หมุนเวียนตลอด 6 วันเต็ม และพบกับการนำเทคโนโลยีลํ้าสมัยที่ใช้ในงานอนุรักษ์ อย่างการสแกนวัตถุสามมิติมาสาธิตให้ชมกันอีกด้วย 

สำหรับผู้ที่เป็นสถาปนิก พลาดไม่ได้กับอาษาฟอรั่ม (ASA Forum) เวทีบรรยายด้านสถาปัตยกรรมระดับนานาชาติ อาษาคลับ พื้นที่พบปะสังสรรค์สำหรับสมาชิกสมาคมสถาปนิกสยามฯ ยังคงมีอยู่เช่นเคย รวมถึง ร้านอาษา (ASA Shop) และ ร้านหนังสือ (Book Club) ที่คราวนี้เราปรับรูปแบบใหม่ เตรียมสรรหาหนังสือสถาปัตย์ดีๆ ที่หาไม่ได้ตามร้านหนังสือทั่วไปมานำเสนอ พร้อมกับกิจกรรมเปิดตัวหนังสือเล่มใหม่ๆ ในงานอีกด้วย 

แนวคิด ‘มองเก่า ให้ใหม่’ เป็นการ Refocus ที่ไม่เพียงแต่เป็นการหวนกลับมามองดูมรดกเหล่านี้อีกครั้งเท่านั้น แต่เป็นการปรับความคมชัดด้านการรับรู้ที่มีต่อมรดกสถาปัตยกรรม ยังหมายถึงความยืดหยุ่นของการอยู่ร่วมกันเพื่อการรักษาคุณค่า ระหว่างความเก๋าของอาคารเก่าและความเก๋ของอาคารใหม่ร่วมสมัย เป็นการปลุกมุมมองต่อมรดกสถาปัตยกรรมให้มีชีวิตที่กว้างขึ้น หลากหลายมิติมากขึ้น สามารถเข้าถึงผู้เข้าชมงาน ที่มีความหลากหลายอาชีพ และความแตกต่างทางยุคสมัย ให้ทุกคนหันกลับมาตระหนักถึงบทบาทในความเป็นเจ้าของ มรดก ในอันที่จะมีส่วนร่วมในการรักษาและส่งต่อสิ่งที่มีคุณค่าเหล่านี้ให้กับสังคมที่จะต้องก้าวต่อไปในวันพรุ่งนี้ร่วมกันอย่างยั่งยืน” 

นายศักดิ์ชัย ภัทรปรีชากุล กรรมการผู้จัดการ บริษัท เอ็น.ซี.ซี. เอ็กซิบิชั่น ออกาไนเซอร์ จำกัด หรือนีโอ ผู้บริหารงานสถาปนิก’63 เปิดเผยความคืบหน้าการจัดงานฯ ล่าสุด ว่า “ในปีนี้นีโอมีการวางกลยุทธ์ผลักดันให้งานสถาปนิก’63 เป็นงานเเสดงสินค้าสถาปัตยกรรมวัสดุและเทคโนโลยีการก่อสร้างระดับนานาชาติของเอเชีย ผ่านการบริหารพื้นที่จัดแสดงสินค้าบนพื้นที่รวมกว่า 75,000 ตารางเมตร พร้อมขยายโปรไฟล์ใหม่ครอบคลุมเรื่องประกันภัยเเละโซลูชันไอโอที เพื่อรองรับผู้ร่วมแสดงสินค้า (Exhibitors) จากทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่น ยุโรป อเมริกา ออสเตรเลีย รัสเซีย เกาหลีใต้ ไต้หวัน ฮ่องกง ญี่ปุ่น อินเดีย จีน และอาเซียน รวมกว่า 850 บริษัทชั้นนำทั่วโลก โดยขณะนี้มียอดการจองพื้นที่จัดแสดงสินค้าแล้วกว่าร้อยละ 70 ผู้ประกอบการรายใหญ่จากทั้งในประเทศและต่างประเทศที่ตอบรับเข้าร่วมแสดงสินค้าแล้ว เช่น AT EAST DESIGN, BANGKOK ROAD LIGHTING, CERAMIQUE, CHAMPACA, CNP PLASTIC INDUSTRIES, CRISTINA, COTTO, DP CERAMIC, DELTA, DOS, DURAGRES, EDL, EE&C, EPSON, FORMICA, HAFELE, HI-KOOL, HP, LAMINA FILMS, JORAKAY, KOHLER, LAMPTITUDE (PEMCO), LED ON HOME, LEOWOOD, LIGMAN LIGHTING, MITSUBISHI ELECTRIC KANG YONG WATANA, OPPLE, PANASONIC, POLYMER MASTER, SATS, SCG, SEACON HOME, SIAM YAMATO STEEL, TAK, TPI POLENE, TS-TEAK, UTTHAYAN, VRH, WATTANA, WDC และอีกมากมาย 

นอกจากนี้ ผู้จัดงานฯ ยังมีการจัดกิจกรรม Inno-talks เวทีที่จะรวมกูรูในวงการมาบอกเล่าถึงเทคโนโลยีเพื่องานสถาปัตยกรรมและการก่อสร้าง พร้อมเพิ่มโอกาสทางธุรกิจจากแคมเปญ Buyer Program ให้ผู้ร่วมแสดงสินค้าได้พบกับกลุ่มผู้ซื้อภายในงาน และเพิ่มโอกาสต่อยอดทางธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการไทยที่ต้องการเป็นตัวแทนจำหน่ายให้กับผู้ผลิตสินค้าจากต่างประเทศผ่านการเข้าร่วมเจรจาจับคู่ทางธุรกิจ เพื่อรองรับการขยายธุรกิจระดับเอเชีย 

“งานสถาปนิก’63 พร้อมแล้วที่จะพลิกมุมมองของคุณให้ตระหนักถึงความสำคัญของมรดกโลกเติมเต็มด้วยนวัตกรรมและเทคโนโลยีด้านสถาปัตยกรรมใหม่ล่าสุด พร้อมกิจกรรมที่คุณห้ามพลาด งานนี้จัดขึ้นปีละ 1 ครั้งเท่านั้น” นายศักดิ์ชัยกล่าว 

สิทธิเสรีภาพเป็นอีกคำหนึ่งที่ฟังดูยอดเยี่ยมจริงๆ เราชอบคำนี้ และแน่นอนว่าคุณก็คงชอบด้วยเช่นกัน อย่างไรก็ดีคำถามคือพวกเราทั้งหมดสามารถมีชีวิตอยู่โดยมีคำนี้เคียงข้างไปตลอดได้จริงหรือไม่ หากพูดถึงการเลือกร้านอาหารที่ชอบ รถยนต์ที่ใช่ แน่นอนว่าย่อมเป็นไปได้ แต่ถ้าเราหยิบคำว่า ‘สิทธิเสรีภาพ’ มาวางไว้บนหัวข้อการเลือก ‘ตัวตน’ หรือพูดแบบตรงๆ ว่า ‘การเลือกรสนิยมทางเพศ’ แล้ว เชื่อเถอะว่าแม้คุณจะใช้สิทธิ์ของคุณเลือกตัวตนของตัวเองไปแล้วก็ตาม แต่การแสดงออกถึงความเป็นตัวตนของคุณก็ไม่ได้มี ‘เสรีภาพ’ มากมายขนาดนั้นหรอก และเพราะสิทธิ์สิทธิ์หนึ่งอาจเล็กเกินกว่าที่สังคมจะใส่ใจ กลุ่มที่ต้องการเรียกร้องสิทธิให้กับความหลากหลายทางเพศจึงถือกำเนิดขึ้นในนามของ ‘LGBTQ’ ที่ย่อมาจาก lesbian (เลสเบียน), gay (เกย์), bisexual (ไบเซ็กชวล), transgender (คนข้ามเพศ) และตัวสุดท้ายที่เพิ่งเพิ่มเข้ามาหลังสุดคือ queer (กะเทย) หรือ questioning (ยังไม่ทราบแน่ชัดถึงรสนิยมทางเพศของตนเอง) โดยมีคำเรียกอย่างเป็นทางการอีกอย่างคือ ‘กลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ’ สำหรับประเทศไทยกลุ่ม LGBTQ เริ่มก่อร่างสร้างความแข็งแกร่งจนสามารถตะโกนส่ง ‘เสียง’ ได้ดังพอที่จะเปลี่ยนแปลงอะไรต่างๆ ในโลกอันคับแคบใบนี้ได้อยู่บ้างในช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมา แต่นั่นก็เป็นเพียงปฐมบทของแบตเทิลอันยาวนานที่พวกเขายังคงต้องต่อสู้เพื่อรักษาสิทธิเสรีภาพที่พวกเขาสมควรจะได้รับต่อไป

ไทยแลนด์มิตรแท้หรือศัตรู…

ว่ากันว่าชื่อเสียงของประเทศไทยนั้นอยู่ในระดับที่ ‘เป็นมิตร’ กับกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศมากกว่าประเทศอื่นในเอเชียด้วยกัน ถึงขั้นรัฐบาลไทยส่งเสริมให้นักท่องเที่ยวต่างชาติที่อยู่ในกลุ่ม LGBTQ เข้ามาท่องเที่ยวในไทยได้อย่างเสรี มีการอนุญาตให้เปิดโรงแรมที่รับเฉพาะแขก LGBTQ อย่างเปิดเผยหลายร้อยแห่ง จนได้สมญาว่าเป็นประเทศ Gay Paradise of Asia แม้จะฟังดูดี แต่ก็เหมือนกับความย้อนแย้งอื่นๆ ในดินแดนนี้นี่แหละที่ท้ายที่สุดแล้วการเลือกปฏิบัติ การดูถูกเหยียดหยาม และการกีดกันทางสังคมกับกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศก็ยังปรากฏให้เห็นอยู่ดาษดื่นในสังคมไทย

LGBTQ มีสิทธิเสรีภาพในการเป็น ‘ตัวเอง’ ได้มากน้อยแค่ไหน

มาพูดถึงความเป็นไปง่ายๆ ทั่วไปกันก่อนดีกว่า สังคมไทยส่วนใหญ่ในปัจจุบันน่ารักกับ LGBTQ เสมอด้วยการไม่ปาหินใส่ ไม่จับขังคุก และไม่แห่ประจานทั่วเมือง ในทางกลับกันผู้คนทั้งหลายกลับคิดว่าการแต่งกายหรือรสนิยมทางเพศที่ไม่ตรงกับการถูกปลูกฝังมาตั้งแต่ครั้งบรรพกาลเป็นเรื่องที่เกิดจากความผิดปกติทางจิต มีครอบครัวจำนวนไม่น้อยพาลูกวัยรุ่นไปพบจิตแพทย์เพื่อขอให้หมอช่วย ‘รักษา’ อาการของพวกเขาให้กลับมาเป็น ‘ปกติ’ หรือคาดหวังว่าสักวันหนึ่งเขาจะเติบโตเป็นปกติ (เฮ้อ…) ถ้าในสังคมระดับจุลภาคอย่างครอบครัวมีความคิดอ่านที่เปิดกว้างมากเช่นนี้แล้ว เราไม่ค่อยอยากไล่เรียงไปถึงสังคมมหภาคเสียเท่าไหร่ แต่ความจริงก็คือความจริง ในระบบการศึกษา หนังสือเรียนภาคบังคับที่ใช้เรียนในโรงเรียนทั่วประเทศพาดพิงถึงเรื่องนี้อย่างชัดเจนว่ามีสาเหตุมาจากความผิดปกติทางจิตใจ บุคคลที่เรียกตัวเองว่าอาจารย์บางคนก็ไม่พยายามทำความเข้าใจ แต่มักตีตรา ล้อเลียน ไปจนถึงเสียดสีด้วยถ้อยคำรุนแรง นี่ยังไม่ได้พูดถึงชีวิตการทำงานที่เหล่า LGBTQ มักจะได้รับการกีดกันอย่างโจ่งครึ่ม ทั้งถูกปฏิเสธการจ้างงานเพียงแค่เหลือบตามอง หรือไม่ได้รับโอกาสให้มีความก้าวหน้าทางหน้าที่การงานอย่างที่ควรจะเป็น รวมถึงถูกจำกัดอาชีพให้ยิ่งใหญ่ได้อยู่เพียงไม่กี่วงการ ฉะนั้นคำตอบของคำถามด้านบนคือเรามีสิทธิ์เป็นตัวเองได้มากเท่าไหร่นั้นก็ขึ้นอยู่กับว่าจิตใจเราเข้มแข็งมากพอที่จะต้านทานกระแสสังคมที่สถาปนาตัวเองว่าเป็น ‘สังคมปกติ’ ได้มากน้อยแค่ไหนเท่านั้นเอง

LGBTQ กับสิทธิเสรีภาพทางข้อบทกฎหมาย

พูดเรื่องง่าย (กว่า) ไปแล้ว คราวนี้มาพูดถึงเรื่องจริงจังอย่างเรื่องกฎหมายกันบ้าง ตลอดระยะเวลายี่สิบกว่าปีที่ผ่านมากลุ่มเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิ LGBTQ พยายามอย่างหนักที่จะต่อสู้เพื่อสิทธิของ LGBTQ ในประเทศไทย และสร้างความเปลี่ยนแปลงมาแล้วมากมาย ซึ่งในที่นี้คงไม่สามารถบอกเล่าได้หมดทุกกิจกรรม แต่เราแนะนำให้คุณเข้าไปอ่านเพิ่มเติมได้ในรายงานอย่างเป็นทางการของโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP) ที่ชื่อ Being LGBT in Asia: รายงานในบริบทของประเทศไทย (Google search แล้วขึ้นเลย) อย่างไรก็ดีความเคลื่อนไหวล่าสุดที่กำลังเป็นประเด็นถกเถียงอยู่ในขณะนี้คือเรื่อง พ.ร.บ. คู่ชีวิต ที่เปิดโอกาสให้บุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศจดทะเบียนเป็นคู่ชีวิตอยู่ร่วมกันได้โดยมีกฎหมาย (บางข้อ) รองรับ ซึ่งแม้ว่าร่าง พ.ร.บ. คู่ชีวิต จะเพิ่งผ่านมติเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีไปเมื่อปลายเดือนธันวาคมปีที่แล้วนี่เอง (แต่ยังไม่ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา) แต่สารัตถะหลักๆ ของ พ.ร.บ. คู่ชีวิต ก็ดูจะยัง ‘ไม่เคลียร์’ และเป็นเสมือนการกระทำประเภทปากหวานก้นเปรี้ยวเสียมากกว่า เพราะกฎหมายยังถือว่า ‘คู่ชีวิต’ ไม่ใช่ ‘คู่สมรส’ ดังนั้นสิทธิ์ในบริบทของคำว่า ‘คู่ชีวิต’ จึงไม่เสมอภาคเทียบเท่ากับสิทธิ์ของ ‘คู่สมรส’ ระหว่างชายหญิง และส่งผลให้กฎหมายอื่นๆ ที่ยึดโยงคำว่า ‘คู่สมรส’ มิอาจมอบสิทธิ์ให้กับ ‘คู่ชีวิต’ ได้โดยอัตโนมัติ จนกว่ากฎหมายอื่นๆ จะถูกแก้ไขเพิ่มเติมสิทธิ์ให้กับคู่ชีวิตตาม พ.ร.บ. คู่ชีวิต ในภายหลังเสียก่อน ซึ่งนั่นก็รังจะก่อให้เกิดคำถามต่อไปว่าเพราะเหตุใดสิทธิ์ระหว่างคู่รัก LGBTQ จะเท่าเทียมกับสิทธิ์ของมนุษย์ชาวไทยคนอื่นไม่ได้ ในเมื่อเราก็เป็นมนุษย์ที่พึงได้พึงมีสิทธิ์เสมอกันมิใช่หรือ

สิทธิ์เดียวที่ดูจะเท่าเทียมกันคือสิทธิ์ในการสร้างสรรค์

อย่างที่บอกว่ากลุ่ม LGBTQ มุ่งมั่นที่จะสื่อสารถึงความเป็นตัวเองให้สังคมได้รับรู้อยู่เสมอ และศิลปะก็ดูเหมือนจะเป็นช่องทางหนึ่งที่สามารถส่งสารเข้าถึงจิตใจส่วนลึกของผู้คนได้มากกว่าอะไรทั้งหมด ข่าวดีก็คือภายในเดือนพฤศจิกายนปีนี้เราจะมีโอกาสได้ชมความคิดสร้างสรรค์ของกลุ่ม LGBTQ อีกครั้ง โดยหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ร่วมกับมูลนิธิซันไพรด์ ซึ่งเป็นมูลนิธิที่สนับสนุนและส่งเสริมเรื่องราวของกลุ่มความหลากหลายทางเพศที่เปี่ยมด้วยความคิดสร้างสรรค์และมีทัศนะเชิงบวก จัดงานนิทรรศการ ‘สนทนาสัปตสนธิ’ (สัปต – เจ็ด : หมายความถึงเจ็ดสีของสายรุ้ง อันเป็นสีสัญลักษณ์ของกลุ่ม LGBTQ / สนธิ – การรวมกัน) หรือ ‘Spectrosynthesis II – Exposure of Tolerance: LGBTQ in Southeast Asia’ เพื่อนำเสนอผลงานศิลปะที่สะท้อนเนื้อหาความหลากหลายทางเพศและมุมมองเกี่ยวกับชีวิตของผู้คนในสังคม LGBTQ ที่อยู่ในประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยมีศิลปินเข้าร่วมแสดงผลงานมากถึง 50 คน ภายในงานไม่ได้มีเพียงการจัดแสดงภาพถ่ายและภาพวาดเท่านั้น หากยังมีกิจกรรมอื่นๆ เป็นต้นว่า ภาพยนตร์ และการแสดงสด เพื่อเปิดโอกาสให้ศิลปินในแขนงอื่นได้มีส่วนร่วมในการโชว์ฝีไม้ลายมือไปพร้อมๆ กับขยายฐานการนำเสนอเนื้อหาให้กับผู้ชมอย่างกว้างขวางด้วย โดยนิทรรศการสนทนาสัปตสนธิมีกำหนดจัดงานตั้งแต่วันที่ 23 พฤศจิกายน 2562 – 1 มีนาคม 2563 ณ ห้องนิทรรศการหลัก ชั้น 7 และ 8 ของหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร

อันที่จริงนิทรรศการสนทนาสัปตสนธินี้ถือเป็นนิทรรศการต่อเนื่องที่จัดขึ้นสานต่อจากนิทรรศการ Spectrosynthesis – Asian LGBTQ Issues and Art Now ที่เคยจัดขึ้นไปแล้วเมื่อปีค.ศ. 2017 ณ กรุงไทเป ประเทศไต้หวัน ซึ่งในขณะนั้นมีศิลปินเข้าร่วมแสดงผลงาน 22 คน และส่วนใหญ่เป็นศิลปินเชื้อสายจีน ดังนั้นอาจกล่าวได้ว่านิทรรศการสนทนาสัปตสนธิที่กำลังจะจัดขึ้นในปลายปีนี้ถือเป็นการเปิดประตูที่กว้างยิ่งกว่าเดิมให้เหล่าศิลปินในประเทศต่างๆ ทั้งในเอเชียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้มาร่วมแสดงความคิดเห็นอย่างเผ็ดร้อนผ่านศิลปะต่อประเด็นที่เกี่ยวข้องกับ LGBTQ ซึ่งแน่นอนว่าผลงานที่มาจากคนละประเทศ คนละวัฒนธรรม ต่างก็ต้องมีการนำเสนอบริบททางสังคมที่เกี่ยวกับ LGBTQ แตกต่างกันไปอย่างน่าสนใจ ไม่ว่าจะเป็นการสะท้อนประสบการณ์และมุมมองส่วนตัวของศิลปิน บอกเล่าวัฒนธรรม ความเชื่อทางศาสนา ความเชื่อพื้นบ้านอันเก่าแก่ ไปจนถึงความเชื่อที่ขัดต่อความรู้สึกของตัวเอง รวมถึงสิ่งที่ศิลปินต้องเผชิญท่ามกลางความซับซ้อนของสังคมในประเทศต่างๆ โดยมีศิลปินไทยเข้าร่วมแสดงผลงาน อาทิ ไมเคิล เชาวนาศัย, จักกาย ศิริบุตร, อริญชย์ รุ่งแจ้ง, ปิยะรัศมิ์ ปิยะพงศ์วิวัฒน์, ศรชัย พงษ์ษา เป็นต้น ส่วนศิลปินจากเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีอาทิ Dinh Q. Lê (เวียดนาม), Maria Taniguchi (ฟิลิปปินส์), Ming Wong (สิงคโปร์), Danh Vō (เวียดนาม) และ Anne Samat (มาเลเซีย) เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีศิลปินระดับสากลที่ไม่ได้อยู่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มาร่วมแสดงผลงานด้วย อาทิ Sunil Gupta (อินเดีย), Ren Hang (จีน), Hou Chun-Ming (ไต้หวัน), Ramesh Mario Nithiyendran (ศรีลังกา), Martin Wong (อเมริกา) และ Samson Young (ฮ่องกง) เป็นต้น เราขอจบบทความนี้ด้วย quote ของสุดาภรณ์ เตจา หนึ่งในศิลปินที่ร่วมแสดงผลงานในนิทรรศการสนทนาสัปตสนธิที่ว่า “LGBTQ หมายถึง Love Gets Better with Time Quietly ผลงานจะเป็นการแสดงออกถึงทัศนะต่อสถานการณ์ LGBTQ ในปัจจุบัน ด้วยความหวังที่จะให้เกิดความเท่าเทียมกันในสังคม” และเราก็หวังจะเห็นสิทธิที่เท่าเทียมกันนั้นเสียเหลือเกิน

Author: Mintira Thammapalert