Author: MutAnt Photography: Courtesy of The Artist / The Gallery ในประวัติศาสตร์ที่ผ่านมา ชนชั้นนำและผู้มีอำนาจในสังคม มักใช้ ‘เรื่องเล่า’ในรูปแบบต่างๆ อย่างตำนาน พงศาวดาร หรือแม้แต่ประวัติศาสตร์ เป็นเสมือนหนึ่งเครื่องมืออันทรงอำนาจในการควบคุม กำหนดความรู้สึกนึกคิดและชะตาชีวิตของผู้อยู่ใต้ปกครองโดยไม่มีข้อโต้แย้ง แต่ในทางกลับกัน สามัญชนผู้ถูกปกครองในหลายยุคสมัย ต่างก็ท้าทายอำนาจของเหล่าบรรดาชนชั้นนำและผู้มีอำนาจ ด้วยการสร้างเรื่องเล่าของตัวเองเพื่อรื้อถอน ปลดปล่อยตนเองให้สามารถโต้แย้ง ตั้งคำถาม หรือแม้แต่ต่อรองกับอำนาจปกครองเหล่านั้นอยู่เสมอมา ไม่ว่าจะในรูปแบบของนิทาน นิยาย เพลงพื้นบ้านหรือแม้แต่งานศิลปะในรูปแบบต่างๆ เช่นเดียวกับที่ปรากฏในผลงานของ กมลลักษณ์ สุขชัย ศิลปินช่างภาพชาวไทยที่มีผลงานโดดเด่นจากการสร้างสรรค์ศิลปะภาพถ่ายแบบคอลลาจ ผู้มักหยิบตำนานพื้นบ้านมาถ่ายทอดผ่านภาพถ่าย เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงอิทธิพลของเรื่องเล่าพื้นถิ่นที่ส่งผลต่อความเป็นหญิงในสังคมวัฒนธรรมแบบอนุรักษนิยม ในนิทรรศการภาพถ่ายชุดล่าสุดของเธออย่าง ‘Blue Fantasy: ประวัติศาสตร์เพ้อฝัน’ กมลลักษณ์ท้าทายอำนาจของชนชั้นนำ ด้วยการใช้เรื่องเล่าที่เคยเป็นเครื่องมือของผู้มีอำนาจ มาแทรกแซงและดัดแปลงเพื่อสร้างประวัติศาสตร์สามัญของตนเองขึ้นมาใหม่ ในฐานะ ‘ศิลปินผู้ตัดต่อประวัติศาสตร์’  กมลลักษณ์สร้างเรื่องราวในแบบฉบับของเธอเอง โดยแทนที่ตัวละครที่มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์พงศาวดารด้วยใบหน้าของสมาชิกในครอบครัว การตัดปะประวัติศาสตร์ที่สร้างขึ้นใหม่ในแบบฉบับของเธอจึงเป็นการผสมผสานภูมิหลังของครอบครัว จินตนาการของชาวบ้านในท้องถิ่น วรรณกรรม ความฝันของสมาชิกในบ้าน ตลอดจนเรื่องราวเก่าแก่ของสิ่งของดั้งเดิมภายในบ้าน โดยเธอได้เน้นย้ำและยกย่องถึงคุณค่าของครอบครัว เพื่อให้ความหมายแก่สิ่งที่ครั้งหนึ่งเคยถูกมองข้ามไปกมลลักษณ์พัฒนาผลงานชุดนี้ขึ้นในระหว่างการเป็นศิลปินในพำนัก (residency) ที่บ้านเกิดของเธอในจังหวัดราชบุรี […]