The Wisdom Within ประติมากรเลื่องชื่อผู้ลาลับ ‘VAL’

From Chaos to Wisdom ผลงานชิ้นเอกของ VAL ประติมากรเลื่องชื่อผู้ลาลับ

ถ้าจะพูดถึงศิลปินต่างชาติผู้มีชื่อเสียงที่สุด ที่เคยอาศัยและทำงานอยู่ในประเทศไทย ย่อมไม่อาจหลีกเลี่ยงที่จะกล่าวถึงศิลปินผู้หนึ่งที่มีชื่อว่า วาล (VAL) หรือในชื่อจริงว่า Valrie Goutard ประติมากรชาวฝรั่งเศสผู้เกิด เติบโต และใช้ชีวิตในยุโรป แอฟริกา และอเมริกาใต้ เธอศึกษาเรียนรู้ในการทำงานประติมากรรมด้วยตัวเองและสัญชาตญาณ แทนที่ความขาดไร้ความรู้และทักษะเชิงเทคนิคจากระบบการศึกษาจะบั่นทอนเธอ สิ่งนี้กลับทำให้เธอมีอิสระในการสร้างสรรค์ผลงาน ราวกับได้หลุดพ้นจากแรงต้านหรือแรงโน้มถ่วงที่กีดขวางเธอ

ผลงานประติมากรรมของวาลสะท้อนถึงความเป็นมนุษย์ในแง่มุมต่างๆ ทั้งการดำรงชีวิต การค้นหาตัวตน ไปจนถึงความรักและความสัมพันธ์ ด้วยส่วนผสมของอารมณ์ความรู้สึกอันบริสุทธิ์เรียบง่าย พื้นผิวและเส้นสายอันขัดแย้งแต่กลมกลืน ที่ผสานตัวเข้ากับโครงสร้างแปลกตา ท้าทายแรงโน้มถ่วง สิ่งละอันพันละน้อยเหล่านี้ถูกสรรค์สร้างขึ้นด้วยเทคนิคเฉพาะตัว ในการผสานวัสดุแข็งแกร่งทนทานและเปราะบางเข้าด้วยกันอย่างสมดุลและกลมกลืนจนน่าประหลาด ผลงานของวาลได้รับการจัดประเภทให้เป็นหนึ่งในผลงานที่สำคัญที่สุดในบรรดาประติมากรชาวฝรั่งเศสของศตวรรษที่ผ่านมา เคียงคู่กับประติมากรระดับตำนานในประวัติศาสตร์ศิลปะตะวันตกอย่างออกุสต์ โรแดง (Auguste Rodin), ฌ็อง อาร์ป (Jean Arp) และหลุยส์ บรูชัวร์ (Louise Bourgeois) วาลยังได้รับการยกย่องจากมหาวิทยาลัย Central Academy of Fine Arts (CAFA) ในกรุงปักกิ่ง ประเทศจีน ให้เป็นศิลปินตะวันตกรุ่นใหม่ที่น่าจับตามอง และจัดแสดงผลงานอันโดดเด่นในหลายประเทศทั่วโลก

ถึงแม้วาลจะออกเดินทางแสดงนิทรรศการศิลปะและสร้างชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก ทั้งจีน ไต้หวัน สิงคโปร์ ปารีส ลอนดอน บรัสเซลส์ แต่เส้นทางสร้างสรรค์ทั้งหมดของเธอเริ่มต้นที่กรุงเทพฯ ผลงานเกือบทั้งหมดของวาลถูกทำขึ้นในประเทศไทย เธอเรียนรู้พื้นฐานการทำงานประติมากรรมสัมฤทธิ์จากโรงหล่อในเมืองไทย และรวบรวมทีมงานและก่อตั้งสตูดิโอประติมากรรมขึ้นในกรุงเทพฯ เธอมักพูดว่าประเทศไทยเป็นสถานที่ที่เธอทำงานประติมากรรมได้อย่างเสรี ด้วยสภาพแวดล้อมของบ้านเมือง สภาพแวดล้อมขององค์ความรู้และภูมิปัญญากับความสามารถทางเทคนิคของโรงหล่อบรอนซ์ในประเทศไทย ทั้งหมดทั้งมวลสร้างตัวตนของเธอขึ้นมา จึงสามารถพูดได้ว่าตัวตนและความสำเร็จของเธอนั้นเป็นผลพวงมาจากสภาพแวดล้อมในประเทศไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กรุงเทพมหานคร

เธอมีผลงานติดตั้งและจัดแสดงอยู่บนพื้นที่สาธารณะในกรุงเทพฯ หลายแห่ง ไม่ว่าจะเป็นสวนสาธารณะอย่างอุทยานเบญจสิริ ไปจนถึงพื้นที่กลางแจ้งของสถาบันและองค์กรต่างๆ อย่างสมาคมฝรั่งเศส (Alliance Franaise) และโรงแรมโซฟิเทล กรุงเทพฯหรือผลงานที่โดดเด่นที่สุดอีกชิ้นของวาลในบ้านเราที่ติดตั้งอยู่ใต้ท้องทะเลในเกาะเต่า ที่สะท้อนแนวคิดของการนำแนวปะการังที่สูญพันธุ์ไปแล้วกลับคืนสู่ระบบนิเวศของเกาะเต่า ผ่านผลงานประติมากรรมใต้ทะเล แต่น่าเสียดายที่ในช่วงที่เธอกำลังถึงจุดสูงสุดในวิชาชีพศิลปิน วาลกลับต้องด่วนจากโลกนี้ไปอย่างน่าใจหาย ด้วยอุบัติเหตุอันไม่คาดฝันในปี 2016 เหลือไว้แต่เพียงผลงานและแรงบันดาลใจให้แก่คนรักงานศิลปะรุ่นหลังได้ชื่นชม หากก่อนหน้าที่เธอจะเสียชีวิต ในช่วงต้นปี 2015 วาลได้รับการว่าจ้างจากนักสะสมงานศิลปะชาวไต้หวันให้สร้างผลงานอันโดดเด่นและนับเป็นผลงานชิ้นเอกที่สุดชิ้นหนึ่งของเธอที่มีชื่อว่า From Chaos to Wisdom ซึ่งผลงานชิ้นนี้ของเธอถือเป็นประติมากรรมร่วมสมัยที่ทำจากบรอนซ์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก ด้วยขนาดความยาว 36 เมตร และความสูงกว่า 5 เมตร ผลงานชิ้นเอกของเธอชิ้นนี้ถูกติดตั้งอยู่บนเนินเขาเหนือนครไถจง ในไต้หวัน ในปี 2017 ด้วยผลงานชิ้นนี้ วาลแสดงออกถึงการเดินทางภายในและปรัชญาที่มนุษย์แต่ละคนต้องเผชิญเพื่อก้าวพ้นจากความสับสนวุ่นวายของจิตใต้สำนึกไปสู่ภูมิปัญญาของสภาวะแห่งความตระหนักรู้ โดยแสดงออกผ่านตัวละครในฉาก 7 ฉาก ในผลงานประติมากรรมชิ้นนี้ของเธอ

จากฉากแห่งความวุ่นวายสับสน (1), ไปสู่ฉากแห่งการจัดระเบียบเพื่อเชื่อมโยงกับสภาพแวดล้อม (2), เรื่อยมาสู่ฉากแห่งการหลบเลี่ยงที่จะเผชิญหน้ากับความคิดและความรู้สึกของตัวเองและปฏิเสธความเปลี่ยนแปลง (3), ต่อด้วยฉากแห่งการสะท้อนตัวตนของตัวเองผ่านการจ้องมองกระจกเงา อันเป็นสัญลักษณ์แห่งการเผชิญหน้ากับธรรมชาติอันจริงแท้ของตนเองโดยปราศจาการเสแสร้ง และโอบรับทั้งความเข้มแข็งและความอ่อนแอของตัวเอง เพื่อก้าวต่อไปบนเส้นทางของตนเอง (4), สู่ฉากแห่งการปีนป่ายบันไดอันเหยียดยาว (ที่ได้แรงบันดาลใจจากสถาปัตยกรรมในปราสาทเขมร) ที่สื่อถึงการเดินทางเพื่อแสวงหาการตื่นรู้ภายในตนเอง (5), ไปจนถึงฉากของประตูแห่งเสรีภาพที่นำพาเราไปสู่เส้นทางที่ถูกที่ควร (6), จบด้วยฉากแห่งพุทธิปัญญา ที่ตัวละครค้นพบความสงบภายในจากการค้นพบคู่แท้ทางจิตวิญญาณ (เพราะเราไม่สามารถประสบความสำเร็จในชีวิตได้ด้วยตัวคนเดียว ที่จะช่วยกันนำพาเราไปสู่ความสำเร็จในการเดินทางก้าวผ่านความวุ่นวายไปสู่สภาวะแห่งปัญญานั่นเอง (7)

ในปี 2016 วาลสร้างผลงาน From Chaos to Wisdom ชิ้นนี้ในขนาดสเกล 1:5 และหล่องานชิ้นนี้ออกมาเป็นประติมากรรมบรอนซ์ความยาว 36 เมตร ติดตั้งบนเนินเขาในเมืองไถจง ไต้หวัน ในปี 2017 ไม่กี่เดือนหลังจากการเสียชีวิตอย่างน่าเศร้าของเธอ ผลงานชิ้นนี้ยังถูกจัดแสดงในมหกรรมศิลปะร่วมสมัยนานาชาติ เวนิส เบียนนาเล่ ครั้งที่ 59 ในปี 2022 โดยมีมิตรรักแฟนศิลปะมากกว่า 10,000 คน เข้าชมผลงานชิ้นนี้ของเธอที่นั่นล่าสุด ผลงานชิ้นนี้ถูกจัดแสดงที่สถาบันดนตรีเบเนเดตโต มาร์เซลโล (Conservatorio di Musica Benedetto Marcello di Venezia) ในเมืองเวนิส ประเทศอิตาลี แต่ในปัจจุบันผลงานชิ้นนี้ที่เหลือต้นฉบับเพียงชิ้นเดียว ถูกจัดแสดง (และจำหน่าย) ในประเทศไทย โดยสตูดิโอประติมากรรม Figures & Sala ในกรุงเทพฯ ที่ก่อตั้งโดยตัววาลเอง ซึ่งสามารถขอติดต่อเข้าชมได้โดยการนัดหมายนั่นเอง

Author: MuTANT

Photography: Courtesy of The Studio/Artist

ติดต่อนัดหมายการเข้าชมสตูดิโอประติมากรรม Figures & Sala ได้ที่ e-mail: frederic@sculptureval.com / www.sculptureval.com / โทรศัพท์ 081 932 3900